Styropian aqua czy styrodur – który materiał sprawdzi się lepiej?

Styropian aqua czy styrodur – który materiał sprawdzi się lepiej?

Wybór między styropianem aqua a styrodurem to jedna z kluczowych decyzji podczas planowania izolacji budynku. Różnice w strukturze, parametrach i zastosowaniu tych materiałów mogą znacząco wpłynąć na efektywność energetyczną oraz trwałość konstrukcji. Każdy z tych materiałów izolacyjnych ma swoje unikalne właściwości, które predysponują go do konkretnych zastosowań. Przyjrzyjmy się bliżej obu materiałom, by ułatwić podjęcie właściwej decyzji.

Czym charakteryzują się styropian aqua i styrodur?

Styropian aqua (EPS) to polistyren ekspandowany o charakterystycznej porowatej strukturze. Materiał ten cechuje się współczynnikiem przewodzenia ciepła (λ) w zakresie 0,030–0,042 W/mK [2][3]. Jego produkcja polega na formowaniu bloków z spienionych granulek, które następnie są cięte na płyty [2]. Gęstość styropianu aqua waha się między 10 a 30 kg/m³, co przekłada się na jego wytrzymałość mechaniczną [1][4].

Z kolei styrodur (XPS) to polistyren ekstrudowany posiadający zamkniętokomórkową strukturę. Jego współczynnik przewodzenia ciepła wynosi około 0,030–0,034 W/mK, co daje mu nieznaczną przewagę nad styropianem aqua pod względem termoizolacyjności [1][3]. Proces produkcyjny XPS polega na wtłaczaniu granulek polistyrenu do form i spienianiu ich pod ciśnieniem, co skutkuje powstaniem jednolitej struktury [2][3]. Styrodur charakteryzuje się wyższą gęstością (30–45 kg/m³) i znacznie lepszą odpornością na ściskanie (200–500 kPa) w porównaniu z EPS (70–200 kPa) [1][4].

Kluczową różnicą między tymi materiałami jest nasiąkliwość wodą – styrodur osiąga wynik poniżej 1% (zgodnie z normą PN-EN 12087), podczas gdy styropian aqua może pochłaniać do 4% wody [1][3]. To właśnie ten parametr często przesądza o wyborze odpowiedniego materiału do konkretnych zastosowań.

Kiedy wybrać styrodur (XPS)?

Styrodur sprawdza się doskonale w miejscach narażonych na długotrwały kontakt z wilgocią i wodą. Jest idealnym rozwiązaniem do:

– Izolacji fundamentów – dzięki minimalnej nasiąkliwości i wysokiej odporności na ściskanie, styrodur skutecznie chroni podziemne części budynku przed wilgocią [1][4].
– Podłóg na gruncie – zapewnia stabilną izolację termiczną nawet przy zmiennych warunkach gruntowych [1][4].
– Dachów odwróconych – w tego typu konstrukcjach warstwa izolacyjna znajduje się nad hydroizolacją, więc materiał musi być odporny na bezpośredni kontakt z wodą [1][4].
– Izolacji basenów – dzięki odporności na wodę i uszkodzenia mechaniczne, styrodur sprawdza się w wymagających warunkach [1][4].
– Tarasów nadziemnych – szczególnie w systemach zielonych dachów, gdzie materiał izolacyjny musi sprostać ciągłej wilgoci [1].

Mechanizm izolacji w przypadku styroduru opiera się na jego zamkniętych komórkach, które minimalizują dyfuzję pary wodnej i skutecznie ograniczają utratę ciepła [1][3]. To właśnie ta szczelna struktura komórkowa sprawia, że styrodur zachowuje swoje właściwości termoizolacyjne nawet w wilgotnym środowisku, bez konieczności stosowania dodatkowych zabezpieczeń hydroizolacyjnych [2][3].

Kiedy wybrać styropian aqua (EPS)?

Styropian aqua to ekonomiczne rozwiązanie do zastosowań, gdzie narażenie na wilgoć jest umiarkowane lub kontrolowane:

– Izolacji ścian zewnętrznych – szczególnie w domach jednorodzinnych, gdzie koszty inwestycji mają istotne znaczenie [2][3].
– Stropów – w warunkach wewnętrznych, gdzie materiał nie jest narażony na bezpośredni kontakt z wodą [2][3].
– Dachów tradycyjnych – w konstrukcjach, gdzie warstwa hydroizolacyjna znajduje się nad warstwą termoizolacyjną [2][3].

W ostatnich latach obserwujemy rozwój hydrofobowych wersji EPS, takich jak właśnie styropian aqua, który został opracowany z myślą o zastosowaniach w miejscach o umiarkowanej wilgotności [2][4]. Warto jednak pamiętać, że mimo ulepszeń, styropian aqua wciąż wymaga odpowiednich zabezpieczeń hydroizolacyjnych, aby zachować swoje właściwości termoizolacyjne w dłuższej perspektywie [2][3].

Porównanie kluczowych parametrów

Aby ułatwić porównanie obu materiałów, zestawmy ich najważniejsze parametry:

1. Współczynnik przewodzenia ciepła (λ):
– XPS (styrodur): 0,030–0,034 W/mK
– EPS (styropian aqua): 0,030–0,042 W/mK [2][3]

2. Nasiąkliwość wodą:
– XPS: <1% - EPS: do 4% [1][3] 3. Odporność na ściskanie:
– XPS: 200–500 kPa
– EPS: 70–200 kPa [1][4]

4. Gęstość:
– XPS: 30–45 kg/m³
– EPS: 10–30 kg/m³ [1][4]

Wyższa gęstość styroduru przekłada się bezpośrednio na jego trwałość i odporność na obciążenia mechaniczne [1][4]. Z kolei niższa gęstość styropianu aqua czyni go materiałem lżejszym i łatwiejszym w obróbce.

Jak lokalizacja wpływa na wybór materiału?

Kluczowym czynnikiem przy wyborze między styropianem aqua a styrodurem jest lokalizacja planowanej izolacji w budynku:

– Strefy gruntowe (fundamenty, ściany piwnic, podłogi na gruncie) – zdecydowanie preferowany jest styrodur ze względu na minimalną nasiąkliwość i wysoką odporność na ściskanie [1][2].

– Strefy nadziemne (ściany zewnętrzne, dachy tradycyjne, stropy) – styropian aqua jest ekonomicznym i wystarczającym rozwiązaniem, pod warunkiem zastosowania odpowiedniej hydroizolacji [1][2].

Aktualne trendy w budownictwie wskazują na wzrost zastosowania XPS w strefach gruntowych, co wynika z coraz większej świadomości inwestorów odnośnie znaczenia długotrwałej ochrony przed wilgocią i jej wpływu na efektywność energetyczną budynku [2][4].

Aspekt ekonomiczny wyboru

Przy podejmowaniu decyzji o wyborze materiału izolacyjnego nie można pominąć aspektu ekonomicznego:

Styrodur jest materiałem droższym w zakupie, jednak jego trwałość i niezawodność w trudnych warunkach często rekompensują początkową inwestycję [3][4]. W miejscach narażonych na stały kontakt z wodą, zastosowanie tańszego styropianu aqua może prowadzić do konieczności wcześniejszej wymiany izolacji, co generuje dodatkowe koszty.

Styropian aqua oferuje lepszy stosunek ceny do wydajności w miejscach o kontrolowanej wilgotności. W takich zastosowaniach jak ocieplenie ścian zewnętrznych czy dachów tradycyjnych, gdzie warstwa hydroizolacyjna skutecznie chroni materiał przed wodą, niższy koszt styropianu aqua sprawia, że jest on ekonomicznie uzasadnionym wyborem [2][3].

Podsumowanie – który materiał wybrać?

Wybór między styropianem aqua a styrodurem powinien być podyktowany przede wszystkim warunkami, w jakich materiał będzie funkcjonował:

1. Wybierz styrodur (XPS), gdy:
– Izolacja będzie narażona na długotrwały kontakt z wodą lub gruntem
– Potrzebujesz materiału o wysokiej odporności na ściskanie
– Zależy Ci na długoterminowej stabilności parametrów izolacyjnych
– Planujesz izolację fundamentów, podłóg na gruncie, dachów odwróconych czy basenów

2. Wybierz styropian aqua (EPS), gdy:
– Izolacja będzie znajdować się w miejscu o kontrolowanej wilgotności
– Koszty inwestycji mają dla Ciebie istotne znaczenie
– Planujesz izolację ścian zewnętrznych, stropów czy dachów tradycyjnych
– Możesz zapewnić odpowiednią warstwę hydroizolacyjną

Ostateczna decyzja powinna uwzględniać zarówno parametry techniczne materiałów, jak i indywidualne potrzeby oraz budżet inwestycji. W niektórych przypadkach optymalnym rozwiązaniem może być zastosowanie obu materiałów w różnych strefach budynku, zgodnie z ich przeznaczeniem i właściwościami.

Źródła:

[1] https://renowa24.pl/Styropian-fundamentowy-kontra-styrodur-co-wybrac-blog-pol-1580115604.html
[2] https://www.tooba.pl/porady/styrodur-czy-styropian-co-lepiej-wybrac-porownanie
[3] https://www.castorama.pl/styrodur-czy-styropian-zobacz-nasze-porownanie-ins-1112882.html
[4] https://www.maldrew.com.pl/blog/styrodur-czy-styropian-co-cieplejsze